Nan yon mond kote tout bagay ap vanse, kote kilti etranje ak ekran telefòn ap pran tout plas, li ka vin fasil pou bliye sa ki fè nou. Men, se nan sant fanmi an, nan rasin nou, verite kilti nou an kenbe tèt li. Transmisyon koutim fanmi se yon nesesite pou fè kilti pa nou rete vivan. Se misyon chak fanmi pou pase sa yo kwè ladan l bay jenerasyon k ap vini yo.
Koutim yo se batman kè yon fanmi. Yo se pratik ak konviksyon ki soti nan men granpapa ak grann, epi ki rive jwenn nou jodi a. Yo parèt nan fason nou di “bonjou” ak respè, nan fason nou prepare yon bon plat mayi moulen pou tout fanmi an nan dimanch, oswa nan fason nou lapriyè ansanm lè gen kè kontan ou lapenn. Se nan ti detay sa yo karaktè nou konstwi.
Lè yon granmoun chita pou l rakonte yon istwa, lè yon manman aprann pitit li prepare soup joumou a, yo fè plis pase transmèt yon savwa fè. Yo mete rasin. Timoun nan kòmanse konprann kiyès li ye, ki kote li soti, ak ki valè ki enpòtan. Tradisyon sa yo bati fyète, yo kreye yon sentiman apatenans ki fè fanmi vin pi fò.
Men kèk koutim ki rich: manje ansanm tankou soup joumou nan dimanch, itilize pwovèb granmoun pou bay konsèy, lapriyè an fanmi, montre solidarite lè gen difikilte, oswa rasanble pou tande istwa lontan.
Si nou pa fè efò, koutim sa yo ka disparèt. Timoun jodi a ap aprann plis sou lòt pèp pase sou sa ki fè n Ayisyen. Se pou sa chak fanmi dwe konsyan e pran tan pou fè timoun yo patisipe, pou eksplike yo valè tradisyon nou yo.
Transmisyon koutim fanmi se tankou pase yon flanm. Se pa yon chay, se yon limyè. Si chak fanmi fè wòl li, kilti nou ap toujou vivan, li ap adapte tèt li san pedi nannan li. Se konsa nou montre sa granmoun di pa ti koze se verite ki pèmèt nou avanse ak konfyans nan demen.
